AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI

Abbasqulu Ağa Bakıxanov adına

TARİX İNSTİTUTU

Elanlar

AMEA A.A.Bakıxanov adına Tarix və Etnologiya İnstitutunda 2024-cü ilin birinci rübünün yekunlarına həsr edilmiş hesabatla

05.04.2024

AMEA Rəyasət Heyətinin 9 yanvar 2024-cü  il tarixli  qərarına uyğun olaraq Tarix və Etnologiya İnstitutunda  2024-cü ilin birinci rübünün yekunlarına həsr edilmiş hesabatlar keçirilir. Bunu nəzərə alaraq institutun elmi-tədqiqat şöbələrinin elmi istiqamətləri üzrə əsas işləri təqdim olunur.

 “Atropatena və  Albaniya (Qafqaz) tarixi” şöbəsi
Şöbə müdiri   t.e.d., dosent  Ramin Əyyub oğlu Ağayev.
 - şöbə müdiri R. Ağayevin “Ərəbdilli mənbələrdə rast gəlinən “Yaxın Azərbaycan” və “Uzaq     Azərbaycan” tarixi-coğrafi terminləri haqqında” adlı  tezisi çap olunub (“Ziya Bünyadov: Müharibə və elm cəbhəsinin    qəhrəmanı” mövzusunda  Ziya Bünyadovun 100 illiyinə həsr olunmuş Respublika Elmi Konfransının tezislər toplusu. Bakı, 2024. s.8-10.)

“Azərbaycanın VII-XIV əsrlər tarixi” şöbəsi
Şöbə müdiri AMEA-nın həqiqi üzvü, t.e.d., professor Nərgiz Çingiz qızı Axundova

- şöbə müdiri Nərgiz Axundovanın  “Ziya Bünyadov Azərbaycanda orta əsrlər ortaq türk tarixinin öyrənilməsinin banisi kimi” adlı tezisi çap olunub (“Ziya Bünyadov: Müharibə və elm cəbhəsinin qəhrəmanı” mövzusunda  Ziya Bünyadovun 100 illiyinə həsr olunmuş Respublika Elmi Konfransının tezislər toplusu. Bakı: 2024, s.4-5)
-aparıcı elmi işçisi, i.ü.f.d., dos. Şahlar Şərifovun “Səlcuq türklərinin Nişapura daxil olması (Əbul-Fəzl əl-Beyhəqinin “Tarix əl-Beyhəqi” əsəri əsasında)” adlı tezisi  çap olunub ( “Ziya Bünyadov: Müharibə və elm cəbhəsinin qəhrəmanı” mövzusunda  Ziya Bünyadovun 100 illiyinə həsr olunmuş Respublika Elmi Konfransının tezislər toplusu. Bakı: 2024, s.11-13)
-aparıcı elmi işçi, t.ü.f.d., dosent Nazilə Soltanovanın “Зия Буниятов – предcтавитель мирового востоковедения” adlı tezisi çap olunub. (“Ziya Bünyadov: Müharibə və elm cəbhəsinin qəhrəmanı” mövzusunda  Ziya Bünyadovun 100 illiyinə həsr olunmuş Respublika Elmi Konfransının tezislər toplusu. Bakı: 2024,   s.66-68)
-elmi işçi Aydın Əlizadənin “Akademik Ziya Bünyadov: Tarix ilə şərqşünaslığın birgə təcəssümü” adlı tezisi çap olunub. ( “Ziya Bünyadov: Müharibə və elm cəbhəsinin qəhrəmanı” mövzusunda  Ziya Bünyadovun 100 illiyinə həsr olunmuş Respublika Elmi Konfransının tezislər toplusu. Bakı: 2024,   s.41-43)
-baş laborant Arzu Qasımovanın “Akademik Ziya Bünyadov: Azərbaycanın Sovet dövrü tarixi məsələlərinin tədqiqatçısı kimi”  adlı tezisi çap olunub. ( “Ziya Bünyadov: Müharibə və elm cəbhəsinin qəhrəmanı” mövzusunda  Ziya Bünyadovun 100 illiyinə həsr olunmuş Respublika Elmi Konfransının tezislər toplusu. Bakı: 2024,   s.14-15)


                              
                             
 “Azərbaycanın XV-XVIII əsrlər tarixi” şöbəsi

Şöbə müdiri  t.e.d., dosent Tofiq Hümbət oğlu Nəcəfli.

-şöbə müdir t.e.d., dosent T. Nəcəflinin “XVII əsrin I yarısında Azərbaycan Səfəvi imperiyasının Xivə xanlığı ilə hərbi-siyasi əlaqələri” adlı məqaləsi (Book of Proceedings 1ST Uzbekistan-Azerbaijan Academic Forum on Educational Research & Innovation “Inspiring Re¬gional Collaborations”, 21 October, 2023/ Jizzakh, Uzbekistan, Edi¬tors-in-chief Azamat Akbarov, Shavkat Sharipov, 2024, s. 137-151) çap olunub. T. Nəcəfli 2024-cü il 14 fevral tarixində “Görkəmli tarixçi alim, akademik Yaqub Mahmudovun 85 illik yubileyinə həsr olunmuş” Elmi sessiyada “Akademik Yaqub Mahmudov və Azərbaycan milli tarix elmi” adlı məruzə ilə çıxış  etmişdir.
-şöbənin aparıcı elmi işçisi, t.ü.f.d., dosent  F. Hüseynin“Azərbaycan xalqının və dövlətçiliyinin formalaşmasında Türkman etno¬siyasi varlığına dair” adlı məqaləsi çap  olunub. (Ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyinə həsr olunmuş “Azərbaycan elminin və təhsilin inkişafında Heydər Əliyev epoxası” adlı beynəlxalq elmi konfransın Materialları, Bakı: 2024, s.212-216).
-aparıcı elmi işçisi, t.ü.f.d., dosent Güntəkin Cəmil qızı Nəcəflinin 5503.02 -Vətən tarixi ixtisası üzrə tarix üzrə elmlər doktoru alimlik dərəcəsi almaq üçün “Çar Rusiyası və ermənilərin Azərbaycan torpaqlarında dövlət yaratmaq fəaliyyəti” mövzusunda dissertasiya işini müdafiə etmiş və dissertasiyanın avtoreferatı çap olunmuşdur (Bakı, 2024); “II. Katerina’nın Güney Kafkasya’da Ermeni Devleti Kurma Politikası (Rusya Arşiv Kaynakları Işığında) adlı məqaləsi Akademik Tarih ve Düşünce Dergisinde (Cilt:11, sayı 1, – 2024, – s. 513-540) çap olunub.
-aparıcı elmi işçisi, t.ü.f.d., dos. Rafiq Səfərovun “Änew medeniýetini döredijiler hakynda dersara gözleg” (Gadymy Änew medeniýeti” atly halkara ylmy maslahat (2024-nji ýylyň 26-27-nji marty). Aşgabat: Ylym neşirýaty, 2024, s. 238-240); “Междисциплинарное исследование о предполагаемых создателях Анауской культуры” (Международная научная конференция «Древ¬няя культура Анау» (26-27 марта, 2024 года). Ашхабад: Ylym neşi¬rýaty, 2024, с. 241-243) ; “An Interdisciplinary Study on the Supposed Creators of the Anau Culture” ( International Scientific Conference “Ancient Culture of Anau” (March 26-27, 2024). Ashgabat: Ylym neşirýaty, 2024, p. 243-245) adlı məqalələri çap olunub.


 

“Şimali Azərbaycanın XIX-XX əsrin əvvəlləri tarixi”
şöbəsi

Şöbə müdiri, t.ü.f.d., professor Hacı Nuru oğlu Həsənov.

- Şöbə müdiri, t.ü.f.d., professor H. Həsənovun  və  aparıcı elmi işçisi, t.ü.f.d., dosent Zeynəb Qafarovanın ( həmmüəllif  a.e.i. , t.ü.f.d., E.Məhərrəmov) “XIX əsrin sonu – XX əsrin əvvəllərində Zəngəzur elimizin mədəni həyatinin tarixindən” adlı məqaləsi  çap  olunub ( “ Zəngəzurun Tarixi və Coğrafiyası” II Beynəlxalq Elmi Konfrans.- Bakı-15 mart -2024- “Elmi iş” Beynəlxalq elmi jurnal- 2024-  ss. 55-72 )
- aparıcı elmi işçisi, t.ü.f.d., dosent Ramil  Niftəliyevin “XIX əsrin son rübündə Zəngəzurda xalq-azadliq hərəkati tarixindən – Qaçaq Nəbi”  adlı məqaləsi çap olunub ( “ Zəngəzurun Tarixi və Coğrafiyası” II Beynəlxalq Elmi Konfrans .- Bakı-15 mart -2024- “Elmi iş” Beynəlxalq elmi jurnal- 2024, ss. 101-110 )

“Azərbaycan Respublikasının tarixi” şöbəsi

Şöbə müdiri   t.e.d., professor Mais İsrail oğlu Əmrahov.
-şöbə müdiri t.e.d., professor M.Əmrahov 2024-cü il  yanvar ayının 29-da İnstitutda keçirilən “M.Ə. Rəsulzadənin Azərbaycan tarixində yeri” mövzusun da “Dəyirmi masa”da, fevral ayının 14-də keçirilən “Görkəmli tarixçi alim, akademik Yaqub Mahmudovun 85 illik yubileyinə həsr olunmuş elmi sessiyada çıxış etmişdir. M.Əmrahov fevral ayının 26-da İnstitutda Xocalı soyqırımını 32-ci ildönümü münasibətilə tədbirdə çıxış etmişdir. M.Əmrahov 2024-cü il mart ayının 7-də İnstitutun Elmi şurasında “Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 2024-cü il fevralın 14-də Milli Məclisdə andiçmə mərasimindəki nitqi və Tarix və Etnologiya İnstitutunun qarşısında duran vəzifələr” haqqında məruzə etmişdir.
-aparıcı elmi işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Nigar Axundova 5 fevral 2024-cü il tarixində Azərbaycan MEA-nın A.A. Bakıxanov adına Tarix və Etnologiya İnstitutunun Azərbaycan Respublikasının tarixi şöbəsinin təşkilatçılğı ilə keçirilən “Naxçıvan Muxtar Respublikası-100 il: uğurlar və perspektivlər” mövzusunda respublika elmi konfransında “Naxçıvan Muxtar Respublikasında mədəniyyətin inkişafı haqqında (XX əsrin sonu- XXI əsrin əvvələrində)” adlı məruzə ilə çıxmış etmişdir. N.Axundova fevral ayının 14-də Rusiya Federasiyasının Dağıstan Muxtar Respublikasının Kizlyar şəhərində keçirilən  beynəlxalq elmi-praktiki konfransda “Bədii ziyalıların ideologiyasının formalaşmasında yeri və rolu (1992-2023-cü illərdə)” adlı məruzə ilə çıxış etmiş                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         
aparıcı elmi işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru. dosent Tamilla Kocayeva  yanvarın 26-da 5503.02 -Vətən tarixi ixtisası üzrə tarix elmləri doktoru elmi dərəcəsi almaq  “Azərbaycan SSRİ Elmlər Akademiyasının formalaşması və yaranması tarixi (1920-1945-ci illər)” mövzusunda dissertasiya işini müdafiə etmiş və  dissertasiyanın avtoreferatı çap olunmuşdur (Bakı, 2024)
- aparıcı elmi işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Alı Balayev fevral ayının 5-də institutda  keçirilən “Naxçıvan Muxtar Respublikası - 100 il: uğurlar və perspektivlər” mövzusunda respublika elmi konfransında “Naxçıvan Muxtar Respublikası II Qarabağ - Vətən müharibəsində” adlı məruzə ilə çıxmış etmişdir
-böyük elmi işçisi Soltan  Orucov 26 fevral 2024-cü il tarixində Xocalı soy-qırımının 32-ci ildönümü münasibətilə keçirilən “Dəyirmi masa”da “Xocalı faciəsi” adlı məruzə ilə çıxış etmişdir

“Tarixi etnologiya”  şöbəsi
Şöbə müdiri   t.e.d., dosent  İlhamə Gülbala qızı Məmmədova.
- aparıcı elmi işçi, t.ü.f.d., dosent  Tahir Şahbazovun  “XVIII. Yüzyılın İkinci Yarısı ve XIX. Yüzyılda Karabağ’da Etnodemografik Süreçler” adlı məqaləsi çap olunub  ( BENGİ World Journal of  Yörük-Türkmen Studies, doi: 10.58646/bengi. 1425161, https://dergipark.org.tr/tr/pub/bengi ISSN: 2717-6584, 2024-1, s.70-86) 
- aparıcı elmi işçi, t.ü.f.d., dosent Əsəd Əliyev 5102.01-“Etnoqrafiya və etnologiya” ixtisası üzrə  tarix elmləri doktoru  elmi dərəcəsi almaq üçün “XIX-XX əsrin əvvəllərində Gürcüstan azərbaycanlılarının məişət və mədəniyyəti (tarixi-etnoqrafik tədqiqat)” mövzusunda dissertasiya işini müdafiə etmiş və dissertasiyanın avtoreferatı çap olunub ( Bakı, 2024)

“Qərbi Azərbaycan tarixi” şöbəsi
   Şöbə müdiri t.ü.f.d., dosent Cəbi Əmirvar oğlu Bəhramov.
     -şöbə müdiri t.ü.f.d., dosent Cəbi Bəhramov «Qərbi Azərbaycan tarixi» mövzusu üzrə «Yeni Azərbaycan TV», «Baku TV», «CBS TV AZ» və «Kalibr TV» kanallarında çəkilən verilişlərdə iştirak etmiş, «Qərbi Azərbaycan İcması»nın təşkil etdiyi Qərbi Azərbaycan tarixinə dair nəşr edilmiş kitabların təqdimatında iştirak edərək çıxış etmişdir. 
-aparıcı elmi işçi,  t.ü.f.d., dosent Elmar Məhərrəmovun ( həmmüəlliflər  t.ü.f.d., professor H.Həsənov, t.ü.f.d., dosent Z.Qafarova) “XİX əsrin sonu – XX əsrin əvvəllərində Zəngəzur elimizin mədəni həyatının tarixindən” adlı məqaləsi çap olunub (“Zəngəzurun tarixi və coğrafiyası”   mövzusunda II  Beynəlxalq elmi konfrans.- Bakı-15 mart -2024- “Elmi iş” Beynəlxalq elmi jurnal- 2024- s.55-72.)
-elmi işçi, t.ü.f.d., dosent Ziyad Əmrahovun “Bakı Dövlət Universiteti 1920-1930-cu illər çətin sınaqlar dövründə: qırmız terror və sərt inzibati tədbirlər” adlı məqaləsi çap olunub. (Baku State  University during the hard  trials of 1920s-1930s;  critical  administrative challenges and red terror// Reconstructing the Past: Journal of Historical Studies Volume 2 Number 1 February 2024, p. 35-53)
-aparıcı elmi işçi, t.ü.f.d. Bəxtiyar Həsənovun  “Ermənilər anti-Rəsulzadə kampaniyasına oyuncaq  “Lazarev klubu”nu da qoşdular” və “Ermənilər İrəvanın həqiqi tarixini qəbul etdilər”  adlı məqalələri çap olunub. (Bakı-Xəbər qəzeti, 23 və 31 yanvar 2024-cü il).

    

 

“Azərbaycanın beynəlxalq əlaqələr tarixi” şöbəsi

Şöbə müdiri, t.e.d., professor  Tofiq Teyyub oğlu Mustafazadə:

 Şöbə müdiri t.e.d., professor T.Mustafazadənin ölkədən xaricdə iki məqaləsi nəşr olunmuşdur: Цінні історичні Документи: листи азербайджанського посла в україні (1918–1919). (Dəyərli tarixi sənədlər: Azərbaycan səfirinin Ukraynaya məktubları 1918-1919-ci illər). Cxodoznaвstвo, № 92,  s.109-132;  Küreselleşme ve İslam Uygarlığı (Bazı Düşünceler). Cilt: 11 Sayı: 1,  2024, s. 407 - 417  

-şöbənin aparıcı elmi işçisi, t.ü.f.d., dosent Əzizağa Ələkbərli   21 oktyabr 2023-cü ildə Cizak Pedaqoji Universitetinin təşkilatçılığı ilə keçirilən I Özbəkistan-Azərbaycan Akademik Forumunda “Özbəkistanda Azərbaycan diasporunun formalaşması” mövzusunda məruzə etmişdir. (Book of proceedıngs 1st Uzbekistan- Azerbaıjan Academik Forum Oneducational Research& Innovation “Inspırıng Regional Collaborations”, s.171-184 )

      

“Dünya tarixi”şöbəsi

Şöbə müdiri, t.e.d., professor İradə Səid qızı Bağırova

-şöbə müdiri,t.e.d.,professor İradə Bağırova  2024-cü ildə M.Ə.Rəsulzadənin 140-illik yubileyinə həsr olunmuş II Beynəlxalq Rəsulzadə qiraətlərlərində (28 fevral -01 mart) iştirak etmiş, onun “Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin irsi müstəqillik, demokratiya və dövlətçilik dəyərləri sistemində” məqalələr toplusunda  “Əhməd Əhmədov: Milli kommunist- Musavatçı. Haqsız unudulmuş ingilabçı və vətənpərvərin qısa həyatı” adlı məqaləsi  çap olunmuşdur.  (II Beynəlxalq Rəsulzadə qiraətləri. Bakı: Təhsil Nəşriyyat-Poliqrafiya” MMC, 2024 (s.346-461).İ.Bağırova hesabat dövründə  Baku TV kanalında Qərbi Azərbaycan məsələsinə, ARB telekanalında Rusiya-Ukrayna müharibəsinə həsr olunmuş verilişlərdə,  Avropa litseyində M.Ə.Rəsulzadənin  140-illiyinə. həyatı və ictimai fəaliyyətinə, akademik  Ziya Buniyadovun 100-illiyinə, akademik  İqrar Əliyevin 100-illiyinə həsr olunmuş tədbirlərdə çıxış etmişdir.

- aparıcı elmi işçi, t.ü.f.d. YaqutƏmirova  tarixin populyaşdırılması ilə əlaqədar AZTV-nin çəkdiyi Afşarlar nəslinin nümayəndəsi Şöhlət Əfşar haqqında sənədli filmin təqdimatında iştirak etmiş və çıxış etmişdir.

 

“Qədim Dövr tarixi” şöbəsinin

şöbə müdiri t.ü.f.d., dosent Allahverdi Nüsü oğlu Əlimirzəyev 
-şöbə müdiri t.ü.f.d., dosent A. Əlimirzəyevin “Dünya daşqını Şumerlilərin tarixi və dini təsəvvürlərində” adlı məqaləsi çap olunub (Sosial Elmlər jurnalında çap olunub (2023, №2, s 13-25). A. Əlimirzəyev 6 mart  2024 cü il  tarixində Akademik İ.Əliyevin 100 illiyi münasibətilə institutda keçirilən Respublika elmi  konfransında “Karibtu-Kerefto:Atropatenada Heraklın kult mərkəzi” adlı məruzə ilə çıxış etmişdir.
-böyük elmi işçi Ramin Əlizadənin  “The Rise of the Urartian Kingdom New Revisited” adlı məqaləsi  “Aula Orientalis” jurnalının 2020-ci il 38/1 sayında Hurrilərin və Urartuların Dili və Tarixi üzrə beynəlxalq biblioqrafiyaya daxil edilib. Bu məqalə 2024-cü ildə Barselona Universitetinin internet səhifəsində yerləşdirilib. R.Əlizadənin “20 Yanvar hadisəsinin Azərbaycanın müstəqil dövlətçilik ideyasına təsiri” mövzusunda yazısı  20 yanvar 2024-cü il –Azərtacın səhifəsidnə yerləşdirilib. R. Əlizadə 6 mart  2024 cü il  tarixində Akademik İ.Əliyevin 100 illiyi münasibətilə institutda keçirilən Respublika elmi  konfransında “Atropatena dövləti- Azərbaycanın siyasi coğrafiyasının təşəkkülü” adlı məruzə ilə   çıxış etmişdir. Hesabat dövründə R.Əlizadə Yotub kanalıda, ATV kanalında bir neçə layihənin  müəllifi olmuşdur:  “Древний Агдам. Уничтоженное кочевое наследие” – https://www.youtube.com/watch?v=4qAhRd6tLEA; “Azərbaycanın qədim dövlətçilik tarixinin konseptual məsələləri” mövzusunda İctimai Radioda (90 FM) çıxış – https://we.tl/t-OYHehoKHNC; “İrəvan Xan sarayı: gizlədilmiş həqiqətlər - gerçək tarix və erməni yalanlarını ifşa edən dəlillər” sənədli verilişinin müəllifi və ssenarisinin yazılması - ATV kanalında 9 mart 2024-cü il;“İrəvanın Göy məscidi fars məscidinə necə çevrildi?” sənədli verilişinin müəllifi və ssenarisinin yazılması – ATV kanalında 24 fevral 2024-cü il; “Müasir Ermənistan Qərbi Azərbaycandır!” sənədli verilişinin müəllifi və ssenarisinin yazılması – ATV kanalında 17 fevral 2024-cü il;“Basarkeçər necə Vardenis oldu?!” sənədli verilişinin müəllifi və ssenarisinin yazılması – ATV kanalında 10 fevral 2024-cü il;“İrəvanın tarixi mirasının əsl sahibləri” sənədli verilişinin müəllifi və ssenarisinin yazılması – ATV kanalında 3 fevral 2024-cü il.
-kiçik elmi işçi  Selcan Həşimova 6 mart  2024 cü il  tarixində Akademik İ.Əliyevin 100 illiyi münasibətilə institutda keçirilən Respublika elmi  konfransında“Atropatena şəhərlərinin ictimai-iqtisadi həyatı” adlı məruzə ilə çıxış edib. Gənclər və İdman Nazirliyi tərəfindən “İlin gənci” layihəsi çərçivəsində 2023-cü ildəki uğurlu fəaliyyətinə görə 02.02.2024 tarixində Azərbaycan Gənclər Günü münasibətilə diplom və mükafatla təltif edilmişdir. İordaniya krallığından gələn dörd nəfər dövlət işçisinə Qız Qalası və Şirvanşahlar sarayında Azərbaycan tarixi, memarlıq ənənələri barədə məlumat vermişdir (ingilis dilində)

“Qarabağ müharibəsinin tarixi və Böyük Qayıdış hərəkatı” şöbəsi

Şöbə müdiri t.ü.f.d., dosent Ədalət  Xankişi oğlu  Mustafayev
-Şöbə müdiri t.ü.f.d., dosent Ə. Mustafayev “ Azad ərazilərimizdə saxta erməni toponimçiliyinin kökü kəsilir” mövzusunda  Ağdərə rayonu haqqında  Bakı xəbər qəzetinə şərh verib (6 mart 2024-cü il), “Cənab Prezidentin “Müasir tarixin yeni mərhələsinin 20 sentyabrdan başlaması göstərilir” fikrinə şərhi “Bakı-Xəbər” qəzetində dərc edilib   ( 11 yanvar 2024-cü il), “Prezidentin “Milli birlik ideyası”, “Millilik və missiya ideyası” fikirləri ilə bağlı   “Səs” informasiya agentliyinə müsahibə verib (12 yanvar 2024-cü il.), Prezident İlham Əliyevin “Ermənistanın təklif etdiyi delimitasiya və demorkasiya” məsələlərinin 1970-ci illər sənədlərinə uyğun aparılması təklifinin rədd edilməsinin elmi-tarixi əsaslarınına dair ” Xəzər TV-də “Xəbərlər” proqramına müsahibə verib ( 13 yanvar 2024-cü il), “20 yanvar faciəsi” haqqında Səs informasiya agentliyinə müsahibə verib (17 yanvar 2024-cü il), “Tarixin bu günü”: ermənilərin tarixdə törətdikləri cinayət haqqında AZTV-yə müsahibə verib ( 30 yanvar 2024-cü il), Məhəmməd Əmin Rəsulzadə haqqında ATV-yə müsahibə verib (31 yanvar 2024-cü il.). Ə.Mustafayevin “Azərbaycanlıların kütləvi şəkildə öldürülməsi dünya dövlətləri tərəfindən sükutla qarşılanıb” adlı məqaləsi AZƏRTAC informasiya agentliyində 31 mart 2024-cü il tarixində nəşr olunub.
-baş elmi işçisi. t.e.d. Nazim  Məmmədovun «The concept of H.A.Aliev on the socio-economic development of the Karabakh region of the Republic of Azerbaijan (1970-1985)» adlı məqaləsi çap olunub (Warszawa, Polska: Colloqium-journal. – 2024, №8 (201).


“Türk xalqlarının tarixi və etnologiyası” şöbəsi

Şöbə müdiri t..e.d., dosent Güllü Yoloğlu qızı Məmmədli
Şöbə müdiri t.e.d., dosent G.Məmmədlinin “Mehriban Əliyeva sistemli idarəetmə təcrübəsinə malik qadındır”;  “Türkiyə və Azərbaycanda ənənəvi qadın əl sənəti növləri (qarşılıqlı etnoqrafik səfərlərin nəticələri (2013-2014))”. (  “Novruz ənənələri: Qadın yaradıcı, qoruyucu və ötürücü kimi” mövzusunda Beynəlxalq Elmi Konfransın materialları. - Bakı – 2024, s.29-33), “Qaqauzların mənəvi mədəniyyətində Şamanizm izləri”  (“Gagauzca-Rusca-Moldovanca sözlük”ün 50. Yılına adanmış «Gagauziya: dil, istoriya, kultura» adlı halklararası bilim-praktika konferentiyasının bilim yazıları”. - Komrat, 2024, s.160-165 (Moldova, Qaqauz Yeri)  adlı məqalələri çap olunub. 17 fevral 2024-cü il “Bizim Ailəmiz Türk Dünyasıdır” adlı məqaləsi “Sözçü”qəzetində çap olunub.  sozcu.info/prizma/43259-bizim-ailemiz-turk-dunyasidir.html
G.Məmmədli AMEA-nın Humanitar və İctimai elmlər bölmələrində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 10 yanvar 2024-cü ildə yerli televiziya kanallarına müsahibəsindən irəli gələn vəzifələrin müzakirəsində çıxış edib (18 yanvar 2024-cü il); “Mənəvi dəyərlər təbliği fondu”nun youtube kanalında yayımlanan “Ortaq dəyərimizin adı – “Turan” filmində Azərbaycandan çıxış edib (23 yanvar 2024-cü il) https://www/youtube.com/watch?v=9RzWkehVj_U; COP-29. Tarix və Etnologiya İnstitutunda “Azərbaycan Respublikasının 2024-cü ilin “Yaşıl dünya həmrəylik ili” elan edilməsi haqqında” 25 dekabr 2023-cü il tarixli Sərəncamı ilə bağlı “Etnoekologiya – xalqın təbiətə münasibət mədəniyyəti” ilə bağlı dəyirmi masada əsas məruzəçi olub (19 fevral 2024-cü il); Naxçıvan Muxtar Respublikasında Magistratura və doktorantura mərkəzində ustad dərsi keçirmişdir (21 fevral 2024-cü il); Naxçıvan Dövlət Universitetində “Heydər Əliyev Və Türk Dünyası” adlı elmi-praktik konfransda çıxış edib (21 fevral 2024-cü il); Soyqırım Azərbaycanda yaşayan bütün xalqlara qarşı törədilmişdir. – Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Quba Filialı və Türk Ağsaqqalları İctimai Birliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilən “31 Mart – Azərbaycanlıların soyqırımı: Qanlı faciədən şanlı Zəfərə doğru” elmi-praktik konfransda çıxış edib (Quba, 30 mart 2024-cü il); Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil   Nazirliyi, Naxçıvan Dövlət Universitetin və Türk Ağsaqqalları İctimai Birliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilən “Türk dünyasına açılan Şərq Qapısı: Naxçıvan 100” adlı elmi konfransda “3 oktyabr 2009-cu il tarixinin Türk dünyası üçün önəmi: Naxçıvan Bəyannaməsi” mövzusu ilə çıxış edib (22 fevral 2024-cü il); Tatarıstan Respublikasının daimi Nümayəndəliyi Tatar Milli Mətbəxi festivalında çıxış etmişdir  (3 mart 2024-cü il); Tarix və Etnologiya institutunda “Azərbaycan etnologiyası: perspektivlər və prioritetlər” mövzusunda elmi seminarda “Türk xalqlarının milli dəyərlərinin müqayisəli araşdırılması Azərbaycan etnologiyasının prioritetlərindən biri kimi” mövzusunda çıxış edib (15 mart 2024-cü il); Müasir siyasi proseslər fonunda Türk sivilizasiyasının dirçəlişi /AMEA və Tarix və Etnologiya İnstitutunun təşkilatçılığı ilə “Türk sivilizasiyasının dirçəlişi” adlı beynəlxalq elmi konfransda çıxış edib  (18 mart 2024-cü il). Özbəkistan Respublikası və “Abu Rayxon Berubi avlodlari” ictimai fondu ilə birgə “Человечество, нация и язык: взаимосвязь и тенденции развития” adlı konfransda çıxış edib (30 mart 2024-cü il); “31 Mart – Azərbaycanlıların soyqırımı: qanlı faciədən şanlı Zəfərə doğru” elmi-praktik konfransda çıxış edib  (Quba şəhəri, 30 mart 2024).
G.Məmmdəli 23 fevral 2024-cü il Naxçıvan TV-də “Qonağımız var” verlişində, Naxçıvan Dövlət Radiosunda “Baxış bucağı” verilişində, 27 fevral 2024-cü il MTV-Azərbaycan kanalında “Yeni Səhər” verlişində Novruz adət-ənənələri haqqında çıxış edib.; 5 mart 2024-cü il MTV-Azərbaycan kanalında “Yeni Səhər” verlişində Novruz adət-ənənələri haqqında çıxış edib; 12 mart 2024-cü il MTV-Azərbaycan kanalında “Yeni Səhər” verlişində Novruz adət-ənənələri haqqında çıxış edib;            19 mart 2024-cü il MTV-Azərbaycan kanalında “Yeni Səhər” verlişində Novruz adət-ənənələri barədə  çıxış edib; 20 mart 2024-cü il MTV-Azərbaycan kanalında “Yeni Səhər” verlişində Novruz adət-ənənələri  barədə çıxış edib; 21 mart 2024-cü il MTV-Azərbaycan kanalında “Yeni Səhər” verlişində Novruz adət-ənənələri haqqında çıxış edib; 22 mart 2024-cü il MTV-Azərbaycan kanalında “Yeni Səhər” verlişində Novruz adət-ənənələri  barədə çıxış.
G.Məmmdəli 22 fevral 2024-cü ildə  Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil   Nazirliyi, Naxçıvan Dövlət Universitetin və Türk Ağsaqqalları İctimai Birliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilən “Türk dünyasına açılan Şərq Qapısı: Naxçıvan 100” adlı elmi konfransda “3 oktyabr 2009-cu il tarixinin Türk dünyası üçün önəmi: Naxçıvan Bəyannaməsi” mövzusu ilə çıxış etmiş və DİPLOMla təltif edilmişdir. 6 Mart 2024-cü il elmi-ictimai xidmətlərinə görə və 8 Mart Qadınlar günü münasibətilə AMEA rəhbərliyi tərəfindən TƏŞƏKKÜRNAMƏ ilə təltif edilmişdir.
- aparıcı elmi işçi  t.ü.f.d., dosent Mehbarə Əliyevanın  “Uşağın dünyaya gəlməsi ilə bağlı adət-ənənələr”. – “Novruz ənənələri: Qadın yaradıcı, qoruyucu və ötürücü kimi” mövzusunda Beynəlxalq Elmi Konfransnda  məqaləsi çap olunub (Bakı  – 2024 s. 112-126). M.Əliyeva “Şuşa və Ərzurum (Türkiyə)” mövzusunda “Şuşa və türk dünyasında qardaşlaşmış şəhərlər: Tarixi aspektləri” adlı beynəlxalq elmi konfransında, “İraq türkman mərasimləri (müqayisəli - etnoqrafik məlumat)” mövzusunda “İraq türkmanlarının etnoqrafiyası” adlı beynəlxalq elmi konfransında, “Qədim türk yeməklərinin innovasiyası” mövzusunda “Türk sivilizasiyasının dirçəlişi” adlı beynəlxalq elmi konfransda çıxış edib.
- elmi işçi Məhbubə Əliyevanın “Zərif cinsin güclü nümayəndələri”. – “Novruz ənənələri: Qadın yaradıcı, qoruyucu və ötürücü kimi” mövzusunda Beynəlxalq Elmi Konfrans məqaləsi (həmmüəllif G.Mürsəlova çap olunub ( Bakı  – 2024, s.127-141). M.Əliyeva  “Azərbaycanda maddi-mədəniyyət nümunələrinin qorunması və yaşadılması (Qərbi Azərbaycan materialları əsasında)” mövzusunda “Türk sivilizasiyasının dirçəlişi” adlı beynəlxalq elmi konfransda çıxış edib.
- elmi işçi Nəzirə Şalbuzovanın “Novruz mərasimində arxaik ənənələr” – “Novruz ənənələri: Qadın yaradıcı, qoruyucu və ötürücü kimi” mövzusunda Beynəlxalq Elmi Konfrans məqaləsi çap olunub ( Bakı – 2024 s.257-265). N. Şalbuzova  “Şuşa və Dyöndyöş (Macarıstan)” mövzusunda “Şuşa və türk dünyasında qardaşlaşmış şəhərlər: Tarixi aspektləri” adlı beynəlxalq elmi konfransda,“Azərbaycan mədəniyyətinin Şahdağ xalqlarının dili və mədəniyyətinə təsiri” mövzusunda “Türk sivilizasiyasının dirçəlişi” adlı beynəlxalq elmi konfransda çıxış edib. 
-kiçik elmi işçi Fidan Şahmalıyeva 1.“Azərbaycan və Qazaxıstan əlaqələri müasir dövrdə” mövzusunda “Türk sivilizasiyasının dirçəlişi” adlı beynəlxalq elmi konfransında çıxış edib.
-laborant Nərminə  Hüseynovanın “Böyük türk qadınları” – “Novruz ənənələri: Qadın yaradıcı, qoruyucu və ötürücü kimi” mövzusunda Beynəlxalq Elmi Konfrans məqaləsi çap olunub ( Bakı – 2024, s.142-153). N.Hüseynova “Şuşa və Vesprem (Macarıstan)” mövzusunda “Şuşa və türk dünyasında qardaşlaşmış şəhərlər: Tarixi aspektləri” adlı beynəlxalq elmi konfransında, “Türkmanların İraqda yayılma arealı” mövzusunda “İraq türkmanlarının etnoqrafiyası” adlı beynəlxalq elmi konfransında, “Qaqauz türklərində “Qurd” simvolu” mövzusunda “Türk sivilizasiyasının dirçəlişi” adlı beynəlxalq elmi konfransında çıxış edib
-laborant Gülçin Mürsəlovanın “Zərif cinsin güclü nümayəndələri”. – “Novruz ənənələri: Qadın yaradıcı, qoruyucu və ötürücü kimi” mövzusunda Beynəlxalq Elmi Konfrans məqaləsi  (həmmüəllif Məhbubə Əliyeva) çap olunub(  Bakı  – 2024, s.127-141)

“Əliyevşünaslıq”  şöbəsi 
Şöbə müdiri, t.e.d., dosent Ədalət Qasım oğlu Qasımov
-şöbə müdiri t.e.d., dosent Ə.Q.Qasımovun “Gələcəyə hesablanmış tarixi hadisə” adlı məqaləsi “Azərbaycan” qəzetində (16 fevral 2024-cü il) nəşr olunmuşdur. Ə.Q.Qasımov Naxçıvan Muxtar Respublikasının 100 illik yubileyi ilə əlaqədar AMEA-nın Naxçıvan Bölməsində “Naxçıvan Muxtar Respublikasının yaradılması: tarix və müasirlik” mövzusunda  keçirilmiş respublika elmi konfransda “Naxçıvan Muxtar Respublikasının davamlı inkişafında  Ümummilli lider Heydər Əliyevin xidməti” adlı məruzə ilə (30 mart, 2024-cü il), YAP Yasamal rayon təşkilatında “Heydər Əliyev 100 faktın tarixi” adlı kitabın təqdimat mərasimində (14 mart, 2024-cü il) çıxış etmişdir.  27 mart 2024-cü ildə AMEA-da Elm Günü münasibətilə keçirlən tədbirdə  Fəxri Fərmanla təltif olunub. Şöbə müdiri Ə.Q.Qasımov Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Sərəncamı ilə “Heydər Əliyevin 100 illiyi (1923-2023)” yubiley medalı ilə təltif edilib (28 mart 2024-cü il). 
-a.e.i., t.ü.f.d., dosent Leyla Hüseynovanın   respublikanın  ictimai-siyasi həyatının və xarici siyasətinin aktual məsələlərinə həsr olunmuş yazıları dərc olunmuşdur: Xalqımız hər zaman doğru seçim edib. 15 yanvar, 2024 https://sesqazeti.az/news/politics/1122251.html ;20 Yanvar şəhidləri müstəqillik uğrunda mübarizənin ilk fədailəri idi. 19 yanvar, 2024. https://sesqazeti.az/news/politics/1123723.html ;İkili standartın ifrat təzahürü, 26 yanvar. 2024. https://sesqazeti.az/news/politics/1125654.html ; Azərbaycan gəncləri zəfərlərin aparıcı qüvvəsidir. 2 fevral, 2024. https://sesqazeti.az/news/politics/1127364.html; Azərbaycan növbəti hədəfinə çox yaxındır. 6 fevral, 2024. https://sesqazeti.az/news/politics/1128180.html;  Prezidentin və xalqın vəhdəti sarsılmazdır. 19 fevral. https://sesqazeti.az/news/politics/1132101.html; Xocalı soyqırımına rəğmən..., 23 fevral. 2024-cü il. https://sesqazeti.az/news/politics/1133376.html
- a.e.i., t.ü.f.d. G.Aslanlı II Beynəlxalq Rəsulzadə Qiraətlərində adlı konfransda “Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin yaradıcılığında fiziki mədəniyyət və qəhrəmanlıq motivləri” adlı məruzə ilə çıxış etmiş eyniadlı məqaləsi nəşr olunmuşdur ( Bakı, 2024. 29 yanvar-1 fevral. (həmmüəllif) s.678-690). G.Aslanlı “The role of physical education and sports in modern social policy” adlı məruzə ilə İnternational Palestra Congress on Sport Science konqresində açılış mərasimində  (21-23 fevral, 2024, Şimali Makedoniya), 11 Fevral- Qadınlar və Qızlar Elmdə Beynəlxalq gününə həsr olumuş  “Elmi liderlikdə qadınlar və qızlar - davamlı inkişafın yeni dövrü” adlı konfransda “Azərbaycanın tanınmış idmançı qadınları” ( 9 fevral 2024) adlı məruzə ilə çıxış etmişdir. respublikanın  ictimai-siyasi həyatının və xarici siyasətinin aktual məsələlərinə həsr olunmuş yazıları dərc olunmuşdur: Qalib Azərbaycan yeni-yeni hədəflərə doğru inamla addımlayır. (04.01.2024 - 06:05) https://veteninfo.az/qalib-azerbaycan-yeni-yeni-hedeflere-dogru-inamla-addimlayir; Fransanın siyasəti Qafqazda gərginliyin artmasına səbəb olur. (11.01.2024 - 06:10) https://veteninfo.az/fransanin-siyaseti-qafqazda-gerginliyin-artmasina-sebeb-olur  
20 Yanvar tariximizin qəhrəmanlıq səlnaməsidir. (13.01.2024 - 06:25) https://veteninfo.az/20-yanvar-tariximizin-qehremanliq-selnamesidir-3; 
Qərəzli və ünvanlı sifarişləri icra edən qurum. (25.01.2024 - 06:10) https://veteninfo.az/qerezli-ve-unvanli-sifarisleri-icra-eden-qurum 
Azərbaycan regionda dayanıqlı sülh arzulayır. (05.02.2024 - 06:10) https://veteninfo.az/azerbaycan-regionda-dayaniqli-sulh-arzulayir;
Seçki günü prezidentin Xankəndidə səs verməsi erməni separatçılarının tabutuna vurulan son mismar idi. (15.02.2024 - 06:10) https://veteninfo.az/secki-gunu-prezidentin-xankendide-ses-vermesi-ermeni-separatcilarinin-tabutuna-vurulan-son-mismar-idi; Azərbaycan və Türkiyə arasında əməkdaşlıq artmaqdadır. (20-02-2024, 11:27)           https://teref.az/daxili-xeber/320268-azerbaycan-ve-turkiye-arasinda-emekdasliq-artmaqdadir.html; Soyqırımından Zəfərə açılan yol. (27-02-2024, 12:41)  https://teref.az/daxili-xeber/321264-soyqirimindan-zefere-acilan-yol.html  
Almaniya Cənubi Qafqazdakı reallığı yaxşı anlayır. (01.03.2024 - 06:05) https://veteninfo.az/almaniya-cenubi-qafqazdaki-realligi-yaxsi-anlayir;  
Qadın dünyanın ən gözəl və ən qiymətli varlığıdır. (05.03.2024 - 06:05) https://veteninfo.az/qadin-dunyanin-en-gozel-ve-en-qiymetli-varligidir  
Qazaxıstan Azərbaycanın etibarlı dostu və müttəfiqidir. (12.03.2024 - 06:05) https://veteninfo.az/qazaxistan-azerbaycanin-etibarli-dostu-ve-muttefiqidir 
Yurdumuza bolluq, bərəkət gətirən Novruz. (14.03.2024 - 06:10) https://veteninfo.az/yurdumuza-bolluq-bereket-getiren-novruz 
Azərbaycanın gücünün, inkişafının rəmzinə çevrilən beynəlxalq platforma. (15.03.2024 - 06:05) https://veteninfo.az/azerbaycanin-gucunun-inkisafinin-remzine-cevrilen-beynelxalq-platforma 
31 Mart soyqırımı – xalqımız üçün ən qanlı faciələrdən biri. (26.03.2024 - 06:00) https://veteninfo.az/31-mart-soyqirimi-xalqimiz-ucun-en-qanli-facielerden-biri 
-baş laborantı N.F.Quliyeva YAP Yasamal Rayon Təşkilatının rəsmi facebook hesabında  “Azərbaycan və qazax xalqları arasında mövcud olan tarixi, mədəni və dini ortaqlıqlar iki ölkə arasında əlaqələrin əsası” (14 mart), “Xocalı-bəşər tarixinin ən dəhşətli faciəsi” adlı tezisləri (25 fevral) yayımlanıb. 1 fevral 2024-cü il tarixində Yasamal Rayon İcra Hakimiyyəti ilə YAP Yasamal rayon təşkilatının birgə təşkilatçılığı ilə “2 fevral-Azərbaycan Gəncləri Günü” münasibəti ilə keçirilmiş tədbirdə Yasamal Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı tərəfindən “Fəxri fərman” ilə təltif olunub.

 

“Azərbaycanın Sovet dövrü tarixi” şöbəsi

Şöbə müdiri, tarix elmləri doktoru, professor İkram Kərim oğlu Ağasiyev

- Şöbə müdiri, tarix elmləri doktoru, professor İ. K. Ağasiyev 05 fevral 2024-cü ildə “Naxçıvan Muxtar Respublikası – 100 il: uğurlar və perspektivlər” mövzusunda keçirilmiş respublika elmi konfransında  “1920-1924-cu illərdə “Naxçıvan məsələsi” və Azərbaycan SSR-in tərkibində Naxçıvan MSSR-in yaradılması” mövzusunda məruzə ilə çıxış etmişdir. 19 yanvar 2024-cü ildə keçirilmiş “20 Yanvar - Azərbaycan xalqının qəhrəmanlıq səhifəsi” adlı dəyirmi masada  İ.Ağasiyev “20 Yanvar - tariximizin qəhramanlıq səhifəsi” adlı məruzə ilə çıxış etmişdir.  İ.Ağasiyevin “Xəzər Dənizinin Adı Qədim və Orta Əsr Mənbələrində” adlı məqaləsi çap olunub. (Akademik  Tarih ve Strateji Düşünce” dergisi. Cilt: 11/sayı 1. Ankara, 2024, s.462-471)

  • aparıcı elmi işçi, t.ü.f.d. Aypara Rüstəmova 05 fevral 2024-cü ildə “Naxçıvan Muxtar Respublikası – 100 il: uğurlar və perspektivlər” mövzusunda keçirilmiş respublika elmi konfransında  “1945-1950-ci illərdə AMEA Naxçıvan bölməsinin fəaliyyəti” adlı məruzə ilə üzrə cıxış etmişdir.

- aparıcı elmi işçi, t.ü.f.d. Əzizə Nəzərli  19 yanvar 2024-cü ildə keçirilmiş “ 20 yanvar – Azərbaycan xalqının qəhrəmanlıq səhifəsi” adlı dəyirmi masada “1920 və 1990-cı illər. Tarixi paralellər” adlı məruzə ilə çıxış etmişdir.Ə.Nəzərli 05 fevral 2024-cü ildə “Naxçıvan Muxtar Respublikası – 100 il: uğurlar və perspektivlər” mövzusunda keçirilmiş respublika elmi konfransında “XI Qırmızı Ordunun Naxçıvanı işğal etməsi və bolşevik terrorunun başlanması” adlı məruzə ilə çıxış etmişdir.

- aparıcı elmi işçi, t.ü.f.d. Raisa Cəfərova  19 yanvar 2024-cü ildə keçirilmiş “ 20 yanvar – Azərbaycan xalqının qəhrəmanlıq səhifəsi” adlı dəyirmi masada “20 Yanvara gedən yol” adlı  məruzə ilə çıxış etmişdir. R. Cəfərova  05 fevral 2024-cü ildə “Naxçıvan Muxtar Respublikası – 100 il: uğurlar və perspektivlər” mövzusunda keçirilmiş respublika elmi konfransında “1920-ci illərdə Naxçıvan MSSR-in Ermənistan SSR-lə sərhədləri” adlı  məruzə ilə  çıxış etmişdir.

-aparıcı elmi işçi, h.ü.f.d., dosent İlham  Əliyevin  “Azərbaycanın siyasi-hüquqi fikir tarixində qanunun etik əsasları” adlı məqaləsi çap olunub (Azərbaycan Respublikası DTX-nin Heydər Əliyev adına Akademiyası, «Azərbaycanın təhlükəsizlik orqanları: tarixi inkişaf və müasirlik» mövzusunda respublika elmi-praktiki konfransı, 15 mart 2024, s. 24-26). İ.Əliyev 05 fevral 2024-cü ildə “Naxçıvan Muxtar Respublikası – 100 il: uğurlar və perspektivlər” mövzusunda keçirilmiş respublika elmi konfransında “1920-1930-cu illərdə Naxçıvan MSSR-də hüquq-mühafizə orqanlarının fəaliyyətinə dair” adlı  məruzə ilə çıxış etmişdir.

 -aparıcı elmi işçi, t.ü.f.d. İlham Həsənov 05 fevral 2024-cü ildə “Naxçıvan Muxtar Respublikası – 100 il: uğurlar və perspektivlər” mövzusunda keçirilmiş respublika elmi konfransında Naxçıvan MSSR-in yaranmasının geosiyasi aspektləri” adlı məruzə ilə çıxış etmişdir.

- aparıcı elmi işçi, t.ü.f.d. Əsəd Qurbanlı 05 fevral 2024-cü ildə “Naxçıvan Muxtar Respublikası – 100 il: uğurlar və perspektivlər” mövzusunda keçirilmiş respublika elmi konfransında“1948-1953-cü illərdə Ermənistan SSR-dən deportasiya olunun azərbaycanlıların Naxçıvan MSSR-də məskunlaşdırılması” adlı məruzə ilə  çıxış etmişdir.

- elmi işçi Aybəniz  Osmanova 19 yanvar 2024-cü ildə keçirilmiş “ 20 yanvar – Azərbaycan xalqının qəhrəmanlıq səhifəsi” adlı dəyirmi masada “20 yanvar – Azərbaycana qarşi törədilmiş bəşəri cinayət” adlı məruzə ilə çıxış etmışdır. A.Osmanova 23 fevral 2024-cü ildə Azərbaycan Dövlət Dəniz Akademiyasında Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi, Azərbaycan Dövlət Dəniz Akademiyası, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının A.A.Bakıxanov adına Tarix və Etnologiya İnstitutu və Xocalı rayon İcra Hakimiyyətinin birgə təşkilatçılığı ilə Xocalı soyqırımının 32-ci ildönümünə həsr olunmuş tədbirdə “Yaddaşımızda əbədi həkk olunan Xocalı qətliamından 32 il keçir” adlı məruzə ilə çıxış etmişdir. AMEA A.A.Bakıxanov adına Tarix və Etnologiya İnstitutunda 26 fevral 2024-cü il tarixində “Xocalı soyqırımının 32-ci ildönümü” münasibətilə keçirilmiş dəyirmi masada iştirak etmişdir. “Təşəkkürnamə” ilə təltif olunmuşdur.

 

“Müasir  Etnologiya” şöbəsi

Şöbə müdiri t.ü.f.d., dosent Şövqi Vaqif oğlu Həsənov

- baş elmi işçi, t.e.d., professor  Nərgiz QuliyevanınI və II Qarabağ müharibələri və Azərbaycanın erməni işğalçılarına qarşı qazandığı zəfər” adlı məqaləsi çap olunub. (11-13 yanvar 2024-cü ildə Azərbaycan İqtisad Universitetində keçirilən Beynəlxalq Uluslararası Türk Dünyası adlı konfransın materialları, s.742-745). N.Quliyevanın “Azərbaycanda etnoqrafiya üzrə ilk elmlər doktoru və professor”adlı məqaləsi çap olunub (Elm qəzeti ¹12, (1409) 5 aprel 2024)

- aparıcı elmi işçisi t.ü.f.d. Xəliyəddin Xəlilli “Azərbaycan xalqının etnogenezi” nə həsr olunmuş Elmi seminarda əsas məruzəçi kimi çıxış etmişdir.

-aparıcı elmi işçisi t.ü.f.d.   Kəmalə Əliyevanın“ Кто вы Гражданин  Буниятов “ adlı tezisi çap olunub (Ziya Bünyadov: “Müharibə və elm cəbhəsinin qəhrəmanı” adlı Respublika Elmi Konfransının materialları.Bakı,2024, s.78)

 

“Tarixin nəzəriyyəsi, mənbəşünaslıq və tarixşünaslıq” şöbəsi

Şöbə müdiri, t.e.d.,prof. Şahin Fazil oğlu Fərzəliyev

  -baş elmi işçi, t.e.d.,dos. Vaqif Abışovun28 aprel işğalı. M.Ə.Rəsulzadənin əsərləri üzərindən təhlil” adlı məqaləsi çap olunub.  ( Ədalət qəzeti. № 4 (6047), 02 fevral 2024.). V.Abışovun Türkiyə 1918-1920-ci illərdə: məğlubiyyətdən qələbəyə doğru. (“Azərbaycan” qəzetinin materialları əsasında. 1918-1920). Bakı: “Avropa” nəşriyyatı. – 2020. – 192 s.) adlı monoqrafiyası Türkiyədə Türk dilində “Astana yayınları” nəşriyyatı tərəfindən “1918-1920 Yıllarında TÜRKİYE Yenilgiden Zafere Doğru” adı ilə nəşr olunub (2024). V.Abışov  29 mart 2024-cü il tarixində Biləsuvar rayonunda keçirilən “31 mart -Azərbaycanlıların soyqrımı günü”nə həsr olunan elmi konfransda çıxış etmişdir.Onun  “İrəvan və Bakı quberniyalarında türk-müsəlman əhalisinin soyqırımı” adlı məqaləsi çap olunub (Azərbaycan qəz. 31.03.2024. No 66 (9521), s. 6.).  Erməni silahlı dəstələrinin xalqımıza qarşı törətdiyi soyqırımı heç vaxt yaddan  çıxmamalıdır mövzusunda  müsahibə verib ( Az/news.az 31.03.2024); AZTV tərəfindən çəkilmiş Soyqırım adlı sənədli filmdə çəkilib.

- aparıcı elmi işçi, t.ü.f.d.,dos. Vidadi Umud oğlu Umudlu 13 fevral 2024-cü il tarixində t.ü.f.d.,prof. Hacı Həsənovla birgə “Türkmançay müqaviləsi ilə bağlı” Gün.Az Tv-də çıxış etmişdir.

-böyük laborant Fəridə Allahverdiyevanın “Ərəb hərflərinin öyrənilməsi” adlı monoqrafiyası çap olunmuşdur. (“Elm və təhsil” Bakı-2024, 76 səh.)

-“Azərbaycanın tarixi demoqrafiyası elmi qrupunun rəhbəri t.ü.f.d.,dosent İradə Məmmədlinin1997 Yılı Hocavend Operasyonu (Operasyonun hayatta kalan tek katılımcısı Çavuş Agil Ahmadov ile röportaj)” adlı məqaləsi çap olunub ( III. Uluslararası Soğuk Savaş Sonrası Sosyal, Ekonomik Ve Siyasal Gelişmeler Bağlamında Güney Kafkasya Sempozyumu Bildiri Özet Kitabı (23 Kasım 2023, İzmir), Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü, İzmir, Ocak – 2024, s. 18-19.). İ.Məmmədli Almaniyadakı Mezalim Araşdırma İnstitutuna “Qarabağdakı cinayətlər: etnik təmizləmə, qırğın, yoxsa soyqırım?” mövzusunda 28 fevral 2024 tarixli müsahibə vermişdir (Die Verbrechen in Karabach: Ethnische Säuberung, Massaker oder Völkermord? 28. Februar 2024, Interview mit Doz. Dr. Irade Mammedova//https://mezalim.org/die-verbrechen-in-karabach-ethnische saeuberung-massaker-oder-voelkermord/).

 

Azərbaycan Cümhuriyyəti tarixi” şöbəsi

Şöbə müdiri, t.ü.f.d., dosent Kamran Novruz oğlu İsmayılov

-şöbə müdiri, t.ü.f.d., dosent K. İsmayılovun 29 yanvarda Tarix və Etnologiya İnstitutunda M.Ə.Rəsulzadənin anadan olmasının 140 illiyi ilə bağlı keçirilmiş konfransda “M.Ə.Rəsulzadənin siyasi portretinin cizgiləri” adlı məruzə ilə çıxış etmişdir. 29 martda  1918-ci mart soyqırımının 106 illiyi münasibətilə “Mart soyqırımları: səbəbləri və coğrafiyası” adlı məruzə ilə çıxış etmişdir. “Xalq” qəzetinin 31 mart 2024-cü il tarixli sayında “Azərbaycan bölgələrində erməni qətliamları” adlı məqaləsi çap olunub.

-aparıcı elmi işçi, dosent Mübariz Ağalarlının “Pakistan İslam Respublikasının dövlətçilik və beynəlxalq münasibətlər tarixinə elmi baxış (Eynulla Mədətlinin “Pakistan: qısa tarixi – siyasi oçerklər) adlı monoqrafiyası haqqında qeydlər)” adlı məqaləsi çap olunub  (Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası, Sosial elmlər, 2023, sayı 2, dekabr, s.281-284); “Rusiya imperiyasi dövründə Lənkəran bölgəsində din və cəmiyyət” adlı məqaləsi çap olunub  (Doğumunun 800. Yılında Şeyh Zahid Gîlânî Uluslararası Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Yayın yeri Türkiye Cumhuriyeti, dekabr, 2023, s.153-158); “Вопросы азербайджанской истории в творчестве Низами Гянджеви”. Низами и Навои: имен связующее величие              ( Материалы Московского форума, посвященного памяти Низами Гянджави и  Алишера Наваи / научн. ред. Куделин А.Б. , Габиббейли И. А.; сост. и отв. ред. Меликов И.М., Гезалов А.А., Сыздыкова Ж.С. – М.: «Канон+» РООИ «Реабилитация», 2024., s. 337-344); "Azərbaycançılıq: tarixilik və müasirlik". (Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin 140 illiyinə həsr edilən "II Beynəlxalq Rəsulzadə Qiraətləri" Konfransı Kitabı, Bakı, 2024, s. 319-328); 29 martda Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası A.A.Bakıxanov adına Tarix və Etnologiya İnstitutunda 31 Mart - Azərbaycanlıların soyqırımı 106 illiyinə  həsr olunmuş konfransda “Türk dünyasında soyqırımları və onların nəticələri” adlı məruzə ilə çıxış etmişdir. “Müstəqillik uğrunda mübarizəmizin dönüş nöqtəsi - 20 Yanvar”  adlı 525-ci qəzetinin 19 yanvar 2024-cü il tarixli sayında çap olunub. “Milli dirçəlişə töhfə verən ictimai-siyasi xadim” adlı məqaləsi  “Azərbaycan” qəzetinin  01 fevral 2024-cü il tarixli sayında  çap olunub. “Cahanın Nəqşi - Naxçıvan səyyah və coğrafiyaşünasların gözü ilə...” adlı məqaləsi  “Azərbaycan” qəzetinin  11 mart 2024-cü il tarixli sayında  çap olunub. “Türk dünyasına qarşı törədilən soyqırımlar və acı nəticələri” adlı məqaləsi “Azərbaycan” qəzetinin 31 mart, 2024-cü il tarixli sayında çap olunub.  TV kanallarında aşağıdakı mövzular üzrə çıxış etmişdir:  “Bir Şəklin Tarixi – 20 Yanvar” (Sənədli Televiziya Filmi), Xəzər TV, Elmi çıxışçı, 20 yanvar 2024-cü il; “Азербайджанцы – кызылбаши Афганистана. Живые свидетели истории | Часть 1 – 2. CBC TV, Sənədli televiziya filmi, Elmi çıxışçı, 01 mart 2024-cü il; Gerçək tarixin izi ilə - Behbud Ağa Şaxtaxtinski (Sənədli Televiziya filmi), Elmi çıxışçı, Naxçıvan TV, 11 mart 2024; Əli bəy Hüseynzadənin siyasi portreti, Tarixi şəxsiyyətlər layihəsi – 4, Elmi məruzəçi.

-aparıcı elmi işçi, dosent  Natiq Məmmədzadə Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin 140 illiyi münasibətilə Tarix və Etnologiya İnstitutunda keçirilmiş konfransda  “Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin iqtisadi görüşləri” adlı məruzə ilə çıxış etmişdir.

-şöbənin baş elmi işçisi Vasif Qafarovun      “Ermənistanın Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları və Qarabağ məsələsi regional siyasi proseslərdə (1918-ci il iyun-oktyabr)” adlı məqaləsi çap olunub  (“Metafizika” jurnalı 7 (1), s. 10-40).

2024-cü il yanvarın 30-da M.Ə.Rəsulzadənin 140 illik yubileyi ilə bağlı keçirilən Tarix və Etnologiya İnstitutunda keçirilən konfransda  “İstanbul konfransındakı Azərbaycan nümayəndə heyətinin fəaliyyəti (1918-ci il iyun-oktyabr)” mövzusunda məruzə ilə çıxış etmişdir.

2024-cü il martın 30-da Azərbaycanlıların soyqırım günü ilə bağlı Qərbi Azərbaycan icmasında keçirilən dəyirmi masada “1918-ci il soyqırımları zamanı Azərbaycanın məruz qaldığı itki və tələfatlar” mövzusunda məruzə ilə çıxış etmişdir.

şöbənin böyük elmi işçisi Aygün Əzimova yanvarın 27-də Qars şəhərində keçirilən M.Ə.Rəsulzadənin 140 illik yubileyinə həsr olunmuş “Bir kərə yüksələn bayraq bir daha enməz”adlı multidsiplinar beynəlxalq elmi konfransda  “1917-ci ildə Azərbaycan  ictimai-siyasi həyatının bəzi məsələləri Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin publisistikasında” adlı məruz ilə çıxış etmişdi və  məruzə  konfrans materialları toplusundə çap olunmuşdur. (s.461-470)

Yanvarın 29-da Tarix və Etnologiya İnstitutunda Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin 140-illik yubileyi münasibəti ilə keçirilən konfransda “M.Ə.Rəsulzadənin cümhuriyyətə qədərki ictimai-siyasi fəaliyyəti (fevral 1917-may 1918)” adlı məruzə ilə çıxış etmişdir.

Martın 29-da Bakı Dövlət Universitetinin “1918-ci il mart soyqırımı tarixi tədqiqatlarda” adlı II  respublika elmi konfransında “1918-ci ilin  martında Bakıda bolşevik-daşnak alyansının formalaşmasını  şərtləndirən amillər”adlı məruzə ilə çıxış etmişdir.

Martın 29-da Tarix və Etnologiya İnstitutunda 1918-ci il mart soyqırımının 106 illiyi  ilə bağlı keçirilən konfransda “Mart soyqırımı ərəfəsində Bakıda ictimai-siyasi vəziyyət və bolşevik-daşnak alyansının yaranması” adlı məruzə ilə çıxış etmişdir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

 

 

 

 

 

Paylaş: